Sędzia Główny

Grupa Sędzia Główny to dwie dziewczyny z Zielonej Góry tworzące performerski duet. Karolina Wiktor i Aleksandra Kubiak studiowały razem na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Zielonogórskiego i tam zaczęła się ich wspólna przygoda ze sztuką, która trwa już od 2001 roku. Istotnym aspektem jest swoiste bliźniactwo dziewcząt, na którym opierają swoje działania. Bardzo często pojawiają się na nich identycznie ubrane, wykonują te same czynności. Tworzą swego rodzaju żywą rzeźbę używając swojego ciała jako środka wyrazu, bardzo często też występują nago. Swoje akcje tytułują numerami Rozdziałów i Epizodów. Problemy wokół jakich oscylują dotyczą polityki, patriarchalności kultury, kwestii ról płciowych, uprzedmiotowienia kobiety. 

 

Rozdział CX. Święto kobiet w Łodzi to performans obnażający kulturowe schematy przypisujące kobietom określone miejsce w społeczeństwie. Artystki ubrane w obcisłe, czerwone sukienki w białe grochy, w butach na wysokim obcasie, czarnych perukach co jakiś czas sięgały po stojące obok butelki z/po wódce, brały łyk a następnie rozpryskując zlizywały płyn z podłogi. Cała akcja wzbudzała ambiwalentne uczucia, kojarzyła się jednocześnie z pracą, sprzątaniem, ale także pornografią, upokorzeniem, przyjemnością, świadomą seksualnością. Ta różnorodność skojarzeń została podkreślona przez gest kończący akcję – artystki usiadły w pozach, które kojarzą się z fotografiami pornograficznymi. Chodziło z jednej strony o nawiązanie do uprzedmiotawiania kobiet, a z drugiej do wyrażania przez świadomości własnej kobiecości, seksualności. 

Rozdział CX. Święto kobiet w Łodzi

Używając swojego ciała jako środka wyrazu niejednokrotnie doprowadzały je do granic wytrzymałości. Często przyczyniała się do tego publiczność, której komendom się poddawały, tak jak podczas obrony wspólnej pracy magisterskiej zatytułowanej „Wypróbuj przyszłego magistra” (2004), gdzie stojąc nieruchomo w pudłach przypominających opakowania dla lalek czekały na polecenia komisji egzaminacyjnej, która miał je „ożywić”. W tym samym roku w Bunkrze Sztuki będąc w zamkniętej windzie wykonywały rozkazy przypadkowych osób, które momentami były dosyć brutalne. Kazano między innymi uderzać się po twarzach czy lizać podłogę, czy tak jak we Wrocławiu w 2009 roku, kiedy to półnagie wykonywały polecenia wydawane przez męski głos nakazujący im uderzać się wzajemnie, padać na posadzkę, biegać po rozbitym szkle, aż do chwili całkowitego wyczerpania.  W 2005 roku wystąpiły w emitowanym na żywo programie „Noc artystów” w TVP Kultura. Ludzie, którzy dzwonili do studia wydawali polecenia, które dziewczyny wykonywały stojąc obok siebie, ale nie widząc siebie nawzajem. Niektóre z nich obnażały prymitywne pobudki np. telefonujących mężczyzn żądających by dziewczyny się rozebrały. Chodziło im o to aby w ten sposób uwidocznić i doświadczyć niewyszukanych fantazji, sadyzmu, potrzeby kontroli, chęci dyktowania norm, ale również towarzyszących im poczucia winy i współczucia. 

Rozdział LXIV, BWAZG, foto: Anna Smarzyńska

Wypróbuj przyszłego magistra, performans dyplomowy (źródło: http:BWA Wrocław)

 

 

 

Dziesięcioletnia działalność grupy Sędzia Główny zaowocowała w kilkadziesiąt akcji i stała się rozpoznawalnym zjawiskiem i istotnym, odnoszącym się do funkcjonowania sztuki w obiegu galeryjnym i kolekcjonerskim. W swojej sztuce wykorzystywały nie raz osobiste dramaty i traumy, które stawały się ważnym głosem w publicznym dyskursie. Poruszone zagadnienia pokazują tylko ułamek ich działalności w dosyć ogólnikowym zakresie dlatego zainteresowanych odsyłam do wywiadu z samymi artystkami: Sędzia Główny 2007 cz. 1/2