Valie Export a właściwie Waltraud
Lehner – zasadniczo to od niej powinny
się rozpoczynać rozważania na temat body artu, gdyż jej sztuka wyrosła bezpośrednio
na fali przemian zachodzących w latach 60., które zwrócone były przeciw
elitarnemu pojęciu sztuki. W 1967 roku
artystka przyjęła pseudonim Valie Export, który zaczerpnęła z
najpopularniejszej marki austriackich papierosów „Smart Export”. Jej sztuka,
bardzo kontrowersyjna jak na tamten czas, była komentarzem do wizerunku ciała w
kulturze. Swoimi działaniami chciała zwrócić uwagę na obszary wykluczenia, tabu
ciała oraz sytuację kobiet w kulturze i życiu codziennym, które podporządkowane
były kulturze patriarchalnej oraz sprowadzane do obiektu oglądania i pożądania.
Do jednej z jej najbardziej charakterystycznych
akcji należy "Tapp und Tastkino". Polegała ona na tym, że Valie
chodziła po ulicy z zawieszoną na nagich piersiach skrzynką, w której
umieszczony był otwór na dłonie, zachęcając przechodniów – mężczyzn, kobiety,
dzieci – do tego aby dotknęli jej piersi. Media odpowiedziały na jej działanie
strachem i paniką porównując ją nawet do wiedźmy.
|
Tapp und Tastkino |
Inny równie kontrowersyjny
performens „Action Pants: Genital Panic”,
wywołał także lawinę komentarzy. Artystka w spodniach z dziurą wyciętą w kroku,
wkroczyła do kina w Monachium przechadzając się między publicznością z
odsłoniętą waginą na wysokości wzroku. Jedna z wersji jest taka, że było to
kino porno a Valie podchodziła do mężczyzn i przystawiając im broń do głowy
kazała dotykać swojej waginy. Jednak nie jest to do końca jasne, gdyż wszystko,
co zostało po tej akcji to zdjęcie przedstawiające autorkę performensu w swym
niecodziennym stroju trzymającą karabin. Kilka lat później, w 2006 roku performens
ten odtworzyła Marina Abramovic (Marina Abramovic: Seven Easy Pieces). W przestrzeni muzealnej pozowała na zdjęcie,
które pozostało po akcji Valie Export. Nie wywołała jednak takich reakcji jak
tamta akcja, gdyż dzisiejsze społeczeństwo jest już raczej oswojone z tego typu
działaniami i znacznie różni się od społeczeństwa z lat 60., które było jednak
bardziej pruderyjne.
|
Valie Export "Action Pants: Genital Panic" |
|
Marina Abramovic |
|
Valie Export & Peter Weibel |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz